Bloki

Blok zarówno programu głównego, jak i procedur, czy funkcji składa się z dwóch części: deklaracyjnej i instrukcyjnej. Pierwsza występuje opcjonalnie, natomiast druga być powinna. Część instrukcyjna mieści się między słowami kluczowymi BEGIN i END;, przed nią znajduje się część deklaracyjna.  W części tej deklarujemy następujące elementy:

Wszystkie zadeklarowane elementy są dostępne w obrębie tylko danego bloku. Z tego wynika, że elementy zadeklarowane w programie głównym są dostępne we wszystkich procedurach, funkcjach i bloku głównym.


Symbole podstawowe

W programach napisanych za pomocą języka Turbo Pascal używa się następujących symboli:

  • liter wielkich : ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
  • liter małych : abcdefghijklmnopqrstuvwxyz
  • cyfr : 0123456789
  • znaku podkreślenia : _
  • znaków specjalnych : +-*/=<>[],.():;'@{}$#
  • znaków podwójnych : <=>= := .. (* *) (..)

W programach występują również identyfikatory. Służą one do opisu programów, modułów, typów, stałych, zmiennych, funkcji, itp. Identyfikatory określają nazwę danego elementu. Za pomocą tych nazw będziemy mogli się odwoływać do danego elementu. W nazwach można używać liter małych, wielkich, cyfr i znaku podkreślenia. Nie wolno jednak zacząć nazwy identyfikatora cyfrą. Tak mogą wyglądać przykładowe identyfikatory:

imie, nazwisko, liczba, x, ... itp.


Słowa kluczowe

W Pascal'u (jak i w większości innych językach) zostały wyodrębnione pewne identyfikatory o szczególnym znaczeniu. Używa się ich w z góry określony sposób. Nie mogą być zmieniane przez programistę, w przeciwieństwie do procedur, czy funkcji. Ich nazw nie wolno niegdzie w programie użyć jako identyfikatora do jakiegoś elementu. Noszą one nazwę słów kluczowych oraz dyrektyw. Wszystkie słowa kluczowe poprawnie napisane są wyświetlane standardowo białym kolorem. Te słowa to:

and file of type
array for or unit
asm function packed uses
begin goto procedure var
case if program while
const implementation record with
constructor in repeat xor
destructor inherited set  
div label shl  
do mod shr  
downto nil string  
else not then  
end object to  

Do standardowych dyrektyw należą:

absolute foward public
assembler interrupt virtual
external near  
far private  


Liczby

Język Pascal daje nam do dyspozycji dwa systemy liczbowe: dziesiętny i szesnastkowy. Każda liczba zapisana w systemie szesnastkowym powinna być poprzedzona znakiem '$'. Wszystkie liczby bez tego znaku są traktowane jako liczby zapisane w systemie dziesiętnym. W systemie dziesiętnym mamy do dyspozycji cyfry od 0 do 9, natomiast w systemie szesnastkowym od 0 do 9 i od A do F. Przy zapisie liczb rzeczywistych można również używać notacji naukowych. Pascal daje nam następujące notacje:

  • m - liczba rzeczywista ze znakiem, określająca mantysę liczby
  • c - liczba całkowita ze znakiem, określająca cechę liczby
  • e - symbole notacji naukowej

Oto przykładowe liczby:

35, $F,$14, -3.14159, 3.2E10, 2.7E-10


Etykiety

Etykiety służą do oznaczania pewnych miejsc w programie. Za pomocą nich będziemy mogli w każdej chwili "skoczyć" pod dane miejsce. Każda etykieta powinna być zakończona znakiem ":" (dwukropek) i powinna być zadeklarowana w części deklaracyjnej. Do tego celu używa się słowa kluczowego LABEL. By kazać programowi skoczyć do danej etykiety używa się polecenia GOTO. Skok jednak jest możliwy tylko w obrębie danego bloku i jest to skok bezwarunkowy np.:

 
LABEL Poczatek,Koniec;
BEGIN
   ...
Poczatek:
   ...
Koniec:
   ...
   GOTO Poczatek;
END;

 

Zalecane jest nie stosowanie skoku bezwarunkowego. Wykorzystuj polecenie GOTO tylko w ostateczności. Lepiej jest użyć np. instrukcji REPEAT lub FOR.